1. Reactieve agressie
De oorzaak ligt in het verleden en de agressie is daarvan een gevolg. Bijvoorbeeld een huurder die naar zijn idee meerdere malen onvoldoende is geholpen komt op een agressieve manier verhaal halen.
Kenmerken van dit type agressie zijn:
- Er is een benoembare oorzaak (vaak een niet goed opgelost probleem, een misverstand of krenking).
- Als je de oorzaak kent is de frustratie begrijpelijk (dat wil niet zeggen dat de reactie acceptabel is).
De oplossingsrichting bij dit soort agressie is:
- Geef een (beperkte) mogelijkheid de frustratie te uiten.
- Zorg voor het erkennen en oplossen van het probleem of misverstand dat aan de frustratie ten grondslag ligt.
2. Proactieve agressie
Deze vorm is gericht op het beïnvloeden of manipuleren van de ander om een eigen doel te bereiken. Bijvoorbeeld een woningzoekende die pas kort staat ingeschreven probeert snel een woning te krijgen door steeds grover en dreigender te worden naar de medewerker.
Kenmerken van dit type agressie zijn:
- Het is gericht op een doel, men wil er iets mee bereiken (de agressie of het geweld is een middel om dat doel te bereiken en wordt strategisch gebruikt).
- De vorm (en ook heftigheid) past zich aan de verwachting van de dader aan over de wijze waarop hij zijn doel kan bereiken.
De oplossingsrichting bij deze agressie is:
- Begrens de agressie, liefst zo vroeg mogelijk.
- Maak zo snel mogelijk duidelijk dat op deze manier het doel niet wordt bereikt. Maak helder dat de negatieve gevolgen van zijn handelingen voor de dader groter zullen zijn dan de positieve.
3. Psychopathologische agressie
Deze vorm van agressie kan voorkomen bij een psychische crisis of als gevolg van een verslaving. Bij een psychische crisis, zoals een psychose, kun je denken aan een toestand waarin iemand heftig hallucineert of waanvoorstellingen heeft.
Kenmerken van dit type agressie zijn:
- ·Huuurders kunnen zich verbaal en fysiek agressief gedragen.
- ·Er kan ook sprake zijn van gevaar voor eigen of andermans veiligheid.
De oplossingsrichting bij deze agressie is:
- ·Voorkom escalatie door niet in discussie te gaan en zelf zoveel mogelijk rust en veiligheid uit te stralen.
- Schakel altijd hulp in bij direct gevaar voor jou, omstanders of de persoon zelf.
Motiveer zo mogelijk de persoon om vrijwillig naar een arts/crisisdienst te gaan of benader zelf de crisisdienst of 112.